10-16-2007, Saat: 10:43 PM
Felsefe nedir?
- Felsefe kişinin kendisini ve çevresini anlama, yorumlama, açıklama ve gerçeği arama çabasıdır.
Felsefenin Genel Özellikleri
- Felsefe, bilgi edinmeye değil bilgi aramaya yönelik bir faaliyettir.
- Felsefede cevaplardan çok sorular önemlidir.
- Felsefe, insanı ve evreni bir bütün halinde kavramaya çalışır.
- Felsefe, bir bilin değildir ancak bütün bilimler felsefeden doğmuştur.
- Felsefenin yöntemi her zaman için bilinçli, tutarlı, sistemli bir düşünme yöntemidir.
- Felsefi sistemler kendi içerisinde tutarlıdır. Fakat genel- geçer bir niteliğe sahip değildirler.
Felsefenin Yararı
- Felsefe kişide merak ve kuşku uyandırır.
- Felsefe bilinçlenmeyi ve görüş açımızın gelişmesini sağlar.
- Demokrasinin gelişmesini ve işlemesini sağlamaktadır.
- Yeni bilim dallarının ortaya çıkmasını sağlar.
- Felsefe insana hemen her konuda akıl yürütebilmesini sağlar.
Bilgi ve Bilgi Türleri
Bilgi : Suje ile Obje arasındaki ilişki sonucunda elde edilen üründür.
İnsanın, bilgi elde etmesinde iki yetisi vardır :
1- Düşünme
2- Duyular yoluyla algılama gözlemleme
Bilgi Türleri : Gündelik Bilgi , Dinsel Bilgi, Teknik Bilgi, Sanat Bilgisi , Bilimsel Bilgi , Felsefi Bilgi
Felsefenin Diğer Alanlarla İlişkisi
Felsefe İle Bilim Arasındaki Ortak Özellikler:
- Akıl ve mantık ilkeleri kullanır.
- Bilinçli yöntemli ve sisteme dayalıdır.
- İlke ve yasalara ulaşmaya çalışırlar.
- Merak ve anlama arzusundan doğmuştur.
Felsefe İle Bilim Arasındaki Farklar:
- Kelsefe hem olgularla hemde değerlerle ilgilenirken bilim sadece olgularla ilgilenir.
- Bilimin önermeleri doğrulanabilir ancak felsefenin önermeleri dar anlamda doğrulanamazlar.
- Bilimlerde ön görüde bulunabiliriz ancak felsede bulunamayız.
Felsefe İle Din Arasındaki Ortak Özellikler:
- Konuları insan ve evrendir.
- Varlığı tümel olarak açıklarlar.
Felsefe İle Din Arasındaki Farklar :
- Felsefi bilgiler akla dayanırken dinsel bilgiler inanca dayanır.
- Felsefede soru sormak esastır ama dinde verilen cevaplara inanmak esastır.
- Felsefe eleştiricidir din ise dogmatiktir.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Ortak Özellik:
- Varlığı, hayatı insanı yaratıcı bir zeka ile kavrar ve yorumlar.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Fark :
- Felsefe doğrulara dayanırken sanat duygusallığa dayanır.
Bilgi felsefesinin temel Kavramları:
Doğruluk , Gerçekçilik , Temellendirme dir.
Doğruluk : Düşüncenin gerçekle bire bir uyuşmasıdır.
Gerçekçilik: Gerçek, bilinçten bağımsız olarak nesnel dünyada bulunan güneş, hava, taş gibi şeylerdir.
Temellendirme : Ortaya konan bir soru için dayanak, gerekçe, temel bulunmalıdır. Temellendirilmiş bir bilgi ölçütler aracılığıyla kazanılan bilgidir.
Bilgi Felsefesinin Temel Problemleri:
- Doğru Bilginin Mükün Olup Olmadığı
- Doğru Bilginin Kaynağının Ne Olduğu
- Doğru Bilginin Ölçütü Ve Sınırı Ne Olduğu
Problemleri bilgi felsefesinin en önemli problemleridir.
Doğru Bilginin Olup Olmadığı Problemi
- doğru bilginin mümkün olduğu savunulan ( Dogmatizm)
- doğru bilginin mümkün olmadığı savunulan (Septizm)
Dogmatizm: Kesinliğinden hiçbir şekilde şüphe edilmeyendir. Dogmatizm de :
- değişmez ve kesin bilgiler olduğu savunulur.
- Akıl aracılığıyla elde edilen bilgiler kanıt aramaksızın üzerine her hangi bir inceleme ve eleştirme yapılmaksızın doğru olarak kabul edilir.
- Doğmatizm temeli üzerinde rasyonalizm, emprizm, kritisizm, analitik felsefe, pozitivizm, sezgicilik, pragmatizm, fenomenoloji gibi felsefi akımlar doğmuştur.
Septizm (şüphecilik): doğru bilginin mümkün olmadığı ve hiçbir şekilde bilgi elde edilemeyeceği savunulan akımdır.
- septikler, insanın duygularının ve aklının yetersizliğinden dolayı doğru bilgiye ulaşılamayacağını savunurlar.
- Belli bir doğruya ulaşmadan önce kuşku duymak zorunlu ve kaçınılmazdır.
Bilginin Kaynağı Problemi: felsefe tarihi boyunca bilginin kaynağıyla ilgili dört temel görüş ortaya çıkmıştır. Bu görüşler :
Emprizm(Deneycilik): Bilginin kaynagında algıların, duyuların , deneylerin ve gözlemlerin bulunduğunu savunan akımdır.
Kritisizm (Eleştiricilik): Bilginin kaynagında aklın ve deneyin bir arada bulunduğunu savunan akımdır.
Entüisyonizm (Sezgicilik) :Bilgi elde etmede aklın ve deneyin yetersiz olduğu insanın sadece sezgi aracılığıyla bilgi elde edebileceği savunulan akımlardır.
Rasyonalizm (Akılcılık): Bilginin temel kaynağının akıl olduğunu
savunulan akımdır. Rasyonalistlere göre bilgi zorunlu, kesin ve genel- geçer olmalıdır. Böyle bir bilgi ancak akılla elde edilebilir. Bilim modeli matematik ve mantıktır. Rasyonalistlere göre bilgi doğuştan gelmektedir. Doğuştan gelen bu bilgilere apriori bilgileri denir.
....
- Felsefe kişinin kendisini ve çevresini anlama, yorumlama, açıklama ve gerçeği arama çabasıdır.
Felsefenin Genel Özellikleri
- Felsefe, bilgi edinmeye değil bilgi aramaya yönelik bir faaliyettir.
- Felsefede cevaplardan çok sorular önemlidir.
- Felsefe, insanı ve evreni bir bütün halinde kavramaya çalışır.
- Felsefe, bir bilin değildir ancak bütün bilimler felsefeden doğmuştur.
- Felsefenin yöntemi her zaman için bilinçli, tutarlı, sistemli bir düşünme yöntemidir.
- Felsefi sistemler kendi içerisinde tutarlıdır. Fakat genel- geçer bir niteliğe sahip değildirler.
Felsefenin Yararı
- Felsefe kişide merak ve kuşku uyandırır.
- Felsefe bilinçlenmeyi ve görüş açımızın gelişmesini sağlar.
- Demokrasinin gelişmesini ve işlemesini sağlamaktadır.
- Yeni bilim dallarının ortaya çıkmasını sağlar.
- Felsefe insana hemen her konuda akıl yürütebilmesini sağlar.
Bilgi ve Bilgi Türleri
Bilgi : Suje ile Obje arasındaki ilişki sonucunda elde edilen üründür.
İnsanın, bilgi elde etmesinde iki yetisi vardır :
1- Düşünme
2- Duyular yoluyla algılama gözlemleme
Bilgi Türleri : Gündelik Bilgi , Dinsel Bilgi, Teknik Bilgi, Sanat Bilgisi , Bilimsel Bilgi , Felsefi Bilgi
Felsefenin Diğer Alanlarla İlişkisi
Felsefe İle Bilim Arasındaki Ortak Özellikler:
- Akıl ve mantık ilkeleri kullanır.
- Bilinçli yöntemli ve sisteme dayalıdır.
- İlke ve yasalara ulaşmaya çalışırlar.
- Merak ve anlama arzusundan doğmuştur.
Felsefe İle Bilim Arasındaki Farklar:
- Kelsefe hem olgularla hemde değerlerle ilgilenirken bilim sadece olgularla ilgilenir.
- Bilimin önermeleri doğrulanabilir ancak felsefenin önermeleri dar anlamda doğrulanamazlar.
- Bilimlerde ön görüde bulunabiliriz ancak felsede bulunamayız.
Felsefe İle Din Arasındaki Ortak Özellikler:
- Konuları insan ve evrendir.
- Varlığı tümel olarak açıklarlar.
Felsefe İle Din Arasındaki Farklar :
- Felsefi bilgiler akla dayanırken dinsel bilgiler inanca dayanır.
- Felsefede soru sormak esastır ama dinde verilen cevaplara inanmak esastır.
- Felsefe eleştiricidir din ise dogmatiktir.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Ortak Özellik:
- Varlığı, hayatı insanı yaratıcı bir zeka ile kavrar ve yorumlar.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Fark :
- Felsefe doğrulara dayanırken sanat duygusallığa dayanır.
Bilgi felsefesinin temel Kavramları:
Doğruluk , Gerçekçilik , Temellendirme dir.
Doğruluk : Düşüncenin gerçekle bire bir uyuşmasıdır.
Gerçekçilik: Gerçek, bilinçten bağımsız olarak nesnel dünyada bulunan güneş, hava, taş gibi şeylerdir.
Temellendirme : Ortaya konan bir soru için dayanak, gerekçe, temel bulunmalıdır. Temellendirilmiş bir bilgi ölçütler aracılığıyla kazanılan bilgidir.
Bilgi Felsefesinin Temel Problemleri:
- Doğru Bilginin Mükün Olup Olmadığı
- Doğru Bilginin Kaynağının Ne Olduğu
- Doğru Bilginin Ölçütü Ve Sınırı Ne Olduğu
Problemleri bilgi felsefesinin en önemli problemleridir.
Doğru Bilginin Olup Olmadığı Problemi
- doğru bilginin mümkün olduğu savunulan ( Dogmatizm)
- doğru bilginin mümkün olmadığı savunulan (Septizm)
Dogmatizm: Kesinliğinden hiçbir şekilde şüphe edilmeyendir. Dogmatizm de :
- değişmez ve kesin bilgiler olduğu savunulur.
- Akıl aracılığıyla elde edilen bilgiler kanıt aramaksızın üzerine her hangi bir inceleme ve eleştirme yapılmaksızın doğru olarak kabul edilir.
- Doğmatizm temeli üzerinde rasyonalizm, emprizm, kritisizm, analitik felsefe, pozitivizm, sezgicilik, pragmatizm, fenomenoloji gibi felsefi akımlar doğmuştur.
Septizm (şüphecilik): doğru bilginin mümkün olmadığı ve hiçbir şekilde bilgi elde edilemeyeceği savunulan akımdır.
- septikler, insanın duygularının ve aklının yetersizliğinden dolayı doğru bilgiye ulaşılamayacağını savunurlar.
- Belli bir doğruya ulaşmadan önce kuşku duymak zorunlu ve kaçınılmazdır.
Bilginin Kaynağı Problemi: felsefe tarihi boyunca bilginin kaynağıyla ilgili dört temel görüş ortaya çıkmıştır. Bu görüşler :
Emprizm(Deneycilik): Bilginin kaynagında algıların, duyuların , deneylerin ve gözlemlerin bulunduğunu savunan akımdır.
Kritisizm (Eleştiricilik): Bilginin kaynagında aklın ve deneyin bir arada bulunduğunu savunan akımdır.
Entüisyonizm (Sezgicilik) :Bilgi elde etmede aklın ve deneyin yetersiz olduğu insanın sadece sezgi aracılığıyla bilgi elde edebileceği savunulan akımlardır.
Rasyonalizm (Akılcılık): Bilginin temel kaynağının akıl olduğunu
savunulan akımdır. Rasyonalistlere göre bilgi zorunlu, kesin ve genel- geçer olmalıdır. Böyle bir bilgi ancak akılla elde edilebilir. Bilim modeli matematik ve mantıktır. Rasyonalistlere göre bilgi doğuştan gelmektedir. Doğuştan gelen bu bilgilere apriori bilgileri denir.
....